Thứ Năm, tháng 8 14, 2014
sống khỏe
Áp lực phát triển, môi trường ô nhiễm, cuộc sống căng thẳng khiến người bị bệnh tâm thần ngày càng nhiều.
Thế nào là bệnh tâm thần?
Bệnh tâm thần là những bệnh do hoạt động não bộ bị rối loạn gây nên những biến đổi bất thường về lời nói, ý tưởng, hành vi, tác phong, tình cảm...
Bệnh tâm thần thường không gây chết đột ngột nhưng làm giảm sút khả năng lao động, trí tuệ học tập, làm đảo lộn sinh hoạt, gây căng thẳng cho các thành viên trong gia đình và tổn hại cả về tinh thầnvà kinh tế.
Nếu không được chữa trị kịp thời, có thể dẫn đến trạng thái tâm thần sa sút, người bệnh trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Vì vậy, việc phát hiện sớm và chữa bệnh kịp thời sẽ ngăn chặn được sự tiến triển nặng của bệnh.
Bệnh tâm thần là những bệnh do hoạt động não bộ bị rối loạn gây nên những biến đổi bất thường về lời nói, ý tưởng, hành vi, tác phong, tình cảm...
Bệnh tâm thần thường không gây chết đột ngột nhưng làm giảm sút khả năng lao động, trí tuệ học tập, làm đảo lộn sinh hoạt, gây căng thẳng cho các thành viên trong gia đình và tổn hại cả về tinh thầnvà kinh tế.
Nếu không được chữa trị kịp thời, có thể dẫn đến trạng thái tâm thần sa sút, người bệnh trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Vì vậy, việc phát hiện sớm và chữa bệnh kịp thời sẽ ngăn chặn được sự tiến triển nặng của bệnh.
Những nguyên nhân gây nên bệnh tâm thần
Nguyên nhân các bệnh tâm thần là một vấn đề phức tạp, khó xác định:
- Bệnh tâm thần phát sinh do tổn thương trực tiếp tại tổ chức não hay ngoài não gây trở ngại hoạt động của não:
+ Do tổn thương trực tiếp đến tổ chức não: Chấn thương sọ não, viêm não, nhiễm độc thần kinh (nghiện rượu, ma tuý, nhiễm độc thực phẩm, nhiễm độc hóa chất công nghiệp, nông nghiệp), các bệnh mạch máu não, các bệnh lý não khác (u não, teo não, tai biến mạch máu não...).
+ Các bệnh nội khoa, nội tiết, các bệnh về chuyển hóa và thiếu vitamin cũng ảnh hưởng đến não bộ.
- Bệnh tâm thần phát sinh do các nguyên nhân tâm lý:
+ Bệnh loạn thần phản ứng bao gồm: loạn thần phản ứng cấp, rối loạn sang chấn sau stress, rối loạn thích ứng.
+ Căng thẳng tâm lý dẫn đến bệnh tâm căn, rối loạn dạng cơ thể, rối loạn phân ly.
+ Rối loạn hành vi ở thanh, thiếu niên do giáo dục không đúng, môi trường xã hội không thuận lợi.
+ Rối loạn ám ảnh, lo âu...
- Bệnh tâm thần phát sinh do các dị tật bẩm sinh, thiếu sót về hình thành nhân cách.
- Một số nguyên nhân không rõ: Do có sự kết hợp phức tạp của nhiều nguyên nhân khác nhau (di truyền, chuyển hóa, miễn dịch) nên khó xác định nguyên nhân chủ yếu. Các rối loạn tâm thần thường gặp là: Bệnh tâm thần phân liệt, rối loạn cảm xúc nguyên phát, động kinh nguyên phát.
Các nhân tố dẫn đến bệnh tâm thần
+ Nhân tố di truyền: Vấn đề di truyền tất nhiên có ảnh hưởng xấu đến một số bệnh tâm thần nhưng không phải là tuyệt đối. Có trường hợp cha mẹ đều có bệnh mà con cháu đều khỏe mạnh bình thường.
+ Yếu tố nhân cách: Nhân cách mạnh, bền vững là một nhân tố chống lại sự phát sinh các bệnh tâm thần, nhất là các bệnh do căn nguyên tâm lý. Khi bị bệnh tâm thần, người có nhân cách vững bị nhẹ hơn và hồi phục nhanh hơn.
+ Tuổi tác: Mỗi lứa tuổi có những đặc điểm tâm sinh lý riêng, vì thế có những loại bệnh tâm thần thường hay xảy ra ở lứa tuổi này mà ít xảy ra ở lứa tuổi khác.
+ Giới tính: Nam giới thường mắc bệnh tâm thần nhiều hơn nữ giới. Các bệnh tâm thần do chấn thương sọ não, nghiện rượu, bệnh động kinh... thường gặp ở nam giới ngược lại các bệnh rối loạn về trầm cảm, lo âu... hay gặp ở nữ giới. Đặc biệt phụ nữ còn có những rối loạn tâm thần vào các thời kỳ: dậy thì, kỳ kinh nguyệt, sinh nở, tiền mãn kinh và mãn kinh.
+ Tình trạng sức khỏe toàn thân: Bệnh tâm thần phát sinh khi sức khỏe bị giảm sút, mất ngủ kéo dài, lo lắng nhiều, thiếu dinh dưỡng lâu ngày, làm việc quá sức... Khi người bệnh tâm thần quá suy kiệt thì chú ý nâng cao thể trạng để giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục. Tóm lại bệnh tâm thần là gánh nặng cho gia đình và xã hội vì vậy cần cho người bệnh khám BS chuyên khoa tâm thần, kết hợp uống thuốc đúng liều lượng và đủ thời gian điều trị để tránh tái phát.
Nguyên nhân các bệnh tâm thần là một vấn đề phức tạp, khó xác định:
- Bệnh tâm thần phát sinh do tổn thương trực tiếp tại tổ chức não hay ngoài não gây trở ngại hoạt động của não:
+ Do tổn thương trực tiếp đến tổ chức não: Chấn thương sọ não, viêm não, nhiễm độc thần kinh (nghiện rượu, ma tuý, nhiễm độc thực phẩm, nhiễm độc hóa chất công nghiệp, nông nghiệp), các bệnh mạch máu não, các bệnh lý não khác (u não, teo não, tai biến mạch máu não...).
+ Các bệnh nội khoa, nội tiết, các bệnh về chuyển hóa và thiếu vitamin cũng ảnh hưởng đến não bộ.
- Bệnh tâm thần phát sinh do các nguyên nhân tâm lý:
+ Bệnh loạn thần phản ứng bao gồm: loạn thần phản ứng cấp, rối loạn sang chấn sau stress, rối loạn thích ứng.
+ Căng thẳng tâm lý dẫn đến bệnh tâm căn, rối loạn dạng cơ thể, rối loạn phân ly.
+ Rối loạn hành vi ở thanh, thiếu niên do giáo dục không đúng, môi trường xã hội không thuận lợi.
+ Rối loạn ám ảnh, lo âu...
- Bệnh tâm thần phát sinh do các dị tật bẩm sinh, thiếu sót về hình thành nhân cách.
- Một số nguyên nhân không rõ: Do có sự kết hợp phức tạp của nhiều nguyên nhân khác nhau (di truyền, chuyển hóa, miễn dịch) nên khó xác định nguyên nhân chủ yếu. Các rối loạn tâm thần thường gặp là: Bệnh tâm thần phân liệt, rối loạn cảm xúc nguyên phát, động kinh nguyên phát.
Các nhân tố dẫn đến bệnh tâm thần
+ Nhân tố di truyền: Vấn đề di truyền tất nhiên có ảnh hưởng xấu đến một số bệnh tâm thần nhưng không phải là tuyệt đối. Có trường hợp cha mẹ đều có bệnh mà con cháu đều khỏe mạnh bình thường.
+ Yếu tố nhân cách: Nhân cách mạnh, bền vững là một nhân tố chống lại sự phát sinh các bệnh tâm thần, nhất là các bệnh do căn nguyên tâm lý. Khi bị bệnh tâm thần, người có nhân cách vững bị nhẹ hơn và hồi phục nhanh hơn.
+ Tuổi tác: Mỗi lứa tuổi có những đặc điểm tâm sinh lý riêng, vì thế có những loại bệnh tâm thần thường hay xảy ra ở lứa tuổi này mà ít xảy ra ở lứa tuổi khác.
+ Giới tính: Nam giới thường mắc bệnh tâm thần nhiều hơn nữ giới. Các bệnh tâm thần do chấn thương sọ não, nghiện rượu, bệnh động kinh... thường gặp ở nam giới ngược lại các bệnh rối loạn về trầm cảm, lo âu... hay gặp ở nữ giới. Đặc biệt phụ nữ còn có những rối loạn tâm thần vào các thời kỳ: dậy thì, kỳ kinh nguyệt, sinh nở, tiền mãn kinh và mãn kinh.
+ Tình trạng sức khỏe toàn thân: Bệnh tâm thần phát sinh khi sức khỏe bị giảm sút, mất ngủ kéo dài, lo lắng nhiều, thiếu dinh dưỡng lâu ngày, làm việc quá sức... Khi người bệnh tâm thần quá suy kiệt thì chú ý nâng cao thể trạng để giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục. Tóm lại bệnh tâm thần là gánh nặng cho gia đình và xã hội vì vậy cần cho người bệnh khám BS chuyên khoa tâm thần, kết hợp uống thuốc đúng liều lượng và đủ thời gian điều trị để tránh tái phát.
Theo Sức khỏe & Đời sống
0 nhận xét:
Đăng nhận xét