Các bệnh gây viêm não thường gặp

Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu do vi rút với các triệu chứng sốt, nhức đầu, nôn, cổ cứng, lú lẫn, lơ mơ, co giật, hôn mê.

Viêm não là bệnh nguy hiểm, dễ dẫn đến hậu quả nặng nề cho người bệnh. Do vậy, nhận biết các bệnh gây viêm não để phát hiện sớm, điều trị kịp thời  là quan trọng sẽ tránh được di chứng và tử vong.

 

Viêm não là gì?

Viêm não là tình trạng nhiễm trùng của não bộ. Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu do vi rút với các triệu chứng sốt, nhức đầu, nôn, cổ cứng, lú lẫn, lơ mơ, co giật, hôn mê. Bệnh nguy hiểm, thường để lại di chứng nặng nề và tỷ lệ tử vong cao nếu không điều trị kịp thời.

Dấu hiệu của viêm não

Viêm não Nhật Bản: Do vi rút viêm não Nhật Bản gây nên. Là bệnh lây qua đường muỗi đốt (chủ yếu là muỗi Culex Tritaeniorhycus - loài muỗi này thường sống ở ruộng lúa nước, kênh, mương) và thường gặp ở các vùng nông thôn. Đối tượng mắc chủ yếu là trẻ em dưới 15 tuổi, đặc biệt nhóm nguy cơ cao nhất là trẻ ở lứa tuổi 3-8.

Bệnh khởi đầu với biểu hiện sốt cao 39-40oC, rét run, đau đầu, mệt lả, buồn nôn hoặc nôn. Giai đoạn này kéo dài từ 1 đến 6 ngày. Sau đó tiếp tục sốt cao kèm co giật, rối loạn ý thức, kích thích, vật vã, ngủ gà, lơ mơ, hôn mê rồi đau đầu, cứng gáy, tay chân quờ quạng, mất nước. Bệnh gây tử vong cao hoặc di chứng thần kinh như động kinh, đần độn, liệt...

Để phòng bệnh viêm não Nhật Bản, cần vệ sinh môi trường sạch sẽ, thoáng đãng. Loại bỏ các ổ nước tù đọng quanh nơi sinh hoạt, diệt bọ gậy để muỗi không có điều kiện sinh sôi. Nếu gia đình có khu vực chuồng trại chăn nuôi phải vệ sinh thường xuyên. Khi ngủ nằm màn, ngoài ra cần phun thuốc diệt muỗi. Tuy nhiên, biện pháp phòng bệnh hữu hiệu nhất là tiêm vaccin phòng viêm não Nhật Bản khi trẻ được 1 tuổi và phải tiêm đủ 3 liều: 2 mũi đầu cách nhau 1-2 tuần, mũi thứ 3 nhắc lại sau 1 năm.

Virus Herpes gây viêm não

Viêm não do vi rút đường ruột: Do enterovirus gây nên, vi rút xâm nhập vào não từ đường tiêu hóa do ăn phải thức ăn, nước uống có chứa vi rút gây bệnh. Đối tượng mắc chủ yếu là trẻ dưới 3 tuổi. Bệnh thường xảy ra ở cả thành thị lẫn nông thôn. Triệu chứng người bệnh sốt nhẹ 38oC, mệt mỏi, đau đầu, chán ăn, nôn mửa, tiêu chảy. Sau 2-3 ngày xuất hiện co giật, hôn mê và có thể tử vong rất nhanh nếu không điều trị kịp thời. Nếu điều trị kịp thời, bệnh khỏi và không để lại di chứng.

Hiện không có thuốc điều trị đặc hiệu cho các trường hợp nhiễm vi rut đường ruột. Do vậy, việc kiểm soát bệnh và dự phòng là quan trọng. Điều quan trọng nhất để phòng và ngăn chặn sự lây truyền bệnh do vi rút đường ruột là thực hiện tốt việc vệ sinh ăn uống, vệ sinh cá nhân. Xử lý tốt phân, các chất thải từ các nguồn lây bệnh. Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi vệ sinh; Cách ly người bệnh để kiểm soát tốt việc lây truyền trong cộng đồng.

Viêm não do vi rút herpes: Do vi rút Herpes simplex (HSV). Viêm não do HSV gặp ở bất kỳ tuổi nào, tuy nhiên thường gặp ở độ tuổi dưới 20 và 50 tuổi. Vi rút HSV xâm nhập cơ thể con người qua đường niêm mạc mũi - hô hấp. Vi rút sẽ trực tiếp đến não, gây viêm não. Triệu chứng thường gặp của viêm não do HSV: Sốt cao, nhức đầu, nôn, co giật, rối loạn tri giác, hay quên... Viêm não do HSV nếu không được điều trị kịp thời dễ để lại di chứng như: yếu chi, gồng vặn người từng cơn, tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi, nói khó hoặc không nói được, rối loạn chức năng trí tuệ... Đến nay, viêm não do HSV là bệnh viêm não do vi rút duy nhất có thuốc đặc trị. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc và phác đồ điều trị phải do chỉ định của bác sĩ.

Ngoài các bệnh gây viêm não kể trên, viêm não còn có thể do bệnh chân - tay - miệng, biến chứng các bệnh sởi, quai bị...

 

Theo BS. Nguyễn Trọng, Sức khỏe & đời sống